Centrum Edukacji i Wspierania Rozwoju » Patrzeć szerzej – słów kilka o osobach nietypowych – Dyslektyk w pracy

Dzisiejszy wpis kończy (a może tylko „domyka”) mini-serię „Patrzeć szerzej…”, jest również naturalną kontynuacją tematu poruszonego przeze mnie w „Czy diagnoza dysleksji ma datę̨ ważności?!”. Pisałem już o tym, że wyzwaniami związanymi z dysleksją można zarządzać, m.in. poprzez łagodzenie ich skutków oraz uwzględnianie ich przy wyborze miejsca pracy. Pamiętajmy jednak, że często w praktyce okazuje się, że pozostają one nierozpoznane, ponieważ dysleksja jest nadal postrzegana głównie jako trudność w czytaniu. Wiele osób dorosłych z dysleksją, dzięki połączeniu wsparcia ze strony rodziny i szkoły oraz własnej determinacji, nauczyło się czytać całkiem dobrze oraz nieźle radzą sobie z pisaniem (ortografią i grafomotoryką) wspomagając się komputerowymi programami tekstowymi. W takiej sytuacji mogą nie być nawet świadomi swojej dysleksji. Nadal jednak występować mogą u nich problemy w pokrewnych obszarach językowych, takich jak: składnia językowa, pamięć i umiejętności organizacyjne.

Sposoby umożliwiające rozpoznanie dysleksji u osoby dorosłej:

Jak w takim razie pomóc takiemu pracownikowi? Jak rozpoznać u siebie „znamiona” dysleksji? Poniżej przedstawiam kilka sposobów oraz rozwiązań, które powinny w sposób praktyczny odpowiedzieć na powyższe pytania.

Sposoby umożliwiające rozpoznanie dysleksji u osoby dorosłej

Dyslektycy przetwarzają informacje w inny sposób i mogą być rozpoznani przez równoczesne występowanie swoich mocnych stron, jak i doświadczanie typowych dla dyslektyków trudności;
Do mocnych stron dyslektyka należą: krytyczne myślenie, kreatywność, inteligencja emocjonalna oraz ponadprzeciętne umiejętności komunikacyjne;
Trudności z jakimi stykają się dyslektycy obejmują: pisownia, czytanie dużych ilości tekstu, przejście przez procedurę assesment center, trudności ze zorganizowaniem się;
Silnym wskaźnikiem dysleksji jest znacząca dysproporcja między komunikatami werbalnymi a pisemnymi;
Mózgi dyslektyków inaczej przetwarzają informacje przez co widzą szeroki obraz. Potrafią dostrzegać wzory, analizować dane i upraszczać ich przekaz;
Dyslektycy są pomysłowymi innowatorami. Wyobrażają sobie nowe możliwości i zazwyczaj zadają pytania: „Co by było, gdyby…?”, „Dlaczego nie?”;
Osoby dyslektyczne to mistrzowie komunikacji, którzy potrafią wyjaśnić wszystko w sposób jasny i prosty;
Dyslektycy to ludzie, którzy wiedzą, jak motywować, prowadzić i inspirować swoje zespoły oraz skutecznie delegować zadania.

Wskazówki dla pracodawcy zatrudniającego osobę z dysleksją:

Poświęć trochę czasu, aby zrozumieć mocne strony i wyzwania każdego dyslektyka;
Aktywnie słuchaj i odpowiadaj na ich potrzeby;
Wprowadź proste zmiany, takie jak korzystanie z technologii, dodatkowy czas na czytanie i planowanie lub dzielenie się informacjami w sposób wielozmysłowy;
Pamiętaj, że rzeczy, które pomagają dyslektykom mogą wspomóc również efektywność innych Twoich pracowników;
Mniej tekstu, więcej wypunktowań i podsumowań sprawia, że informacje są bardziej zrozumiałe dla wszystkich;
Dyslektycy potrzebują zachęty i wsparcia, a nie kar, gdy sprawy nie idą dobrze;
Unikaj słów takich jak "leniwy, niedbały, skąpy" – dyslektycy wcale takimi nie są;
Daj dyslektykom szerszy obraz i obserwuj, jak go wprowadzają w życie;
Zachęcaj do korzystania z funkcji zamiany tekstu na mowę, która pozwala na korektę dokumentów i czytanie długich tekstów bez zmęczenia i przytłoczenia;
Umożliwiaj korzystanie z tabletów do robienia notatek i przechowywania ich w łatwy sposób, synchronizując je z cyfrowymi dziennikami, przypomnieniami i innymi urządzeniami;
Pamiętaj, że zautomatyzowane zaproszenia na spotkania ułatwiają organizację bez dużego obciążenia umysłowego związanego z przypominaniem sobie czasu i miejsca spotkania;
Umożliw używanie oprogramowania do dyktowania, do tworzenia dokumentów, takiego jak Dictate lub Immersive Reader w Office 365.

Warto byśmy pamiętali, że dyslektycy posiadają 10 najważniejszych umiejętności potrzebnych we współczesnym świecie w miejscu pracy, dlatego tak ważne jest, abyśmy ich dostrzegali i wzmacniali w codziennych zadaniach:

Odpowiedzialność, rzetelność i dyscyplina,

Odporność, tolerancja na stres i zdolności adaptacyjne,

Podejmowanie inicjatywy,

Rozumowanie i rozwiązywanie problemów,

Przywództwo i wpływ społeczny,

Krytyczne myślenie i analiza,

Współpraca i praca zespołowa,

Kreatywność i oryginalność,

Aktywne uczenie się i ciekawość,

Zdolność do adaptacji;

Ich potencjał korzystnie może wesprzeć zarówno działania zespołów, których są częścią, jak również stanowić znaczącą wartość dodaną dla firmy.

Mam nadzieję, że dzisiejszy wpis, jak również cała seria, pomoże Tobie drogi czytelniku poszerzyć dotychczasowe rozumienie dysleksji. Pragę by stały się one inspiracją, która wpłynie na funkcjonowanie Twoje i/lub osób dyslektycznych w Twoim otoczeniu – pamiętaj, że co najmniej co dziesiąta osoba, którą znasz „pochodzi z konstelacji dysleksji”.

ródła:

https://ncse.ie

https://madebydyslexia.org

https://www.sess.ie

Kształcenie i promowanie uczniów zdolnych, pod red. Moniki Wróblewskiej, Białystok 2008, s. 122-132

Przegląd definicji dysleksji w świetle najnowszych badań, Ewa Boksa, Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne 18 (2009), 223-230

Dysleksja: Przewodnik dla dorosłych, pod red. Dr Ian Smythe, Learning-Difference Ltd

Patrzeć szerzej – słów kilka o osobach nietypowych – Dyslektyk w pracy – praktycznie i pragmatycznie –

Pozostań w kontakcie